Türkiye’de süt ineği olarak bilinen Hollanda inekleri, Holstein ırkı şeklinde tanımlanır. Hollanda’nın Frizya bölgesi ve Almanya’nın Holstein eyaleti, ırkın anavatanı kabul edilmektedir. Siyah – beyaz alacalar şeklinde günümüzde ciddi yer kaplayan Hollanda inekleri ülkemizde de yaygın olarak görülmektedir. Hollanda’da ki Holstein ırkı inekler etçi bir yapıda olduğundan çokça tüketilir. Bu ırkın yapısı, bulunduğu bölgeye göre değiştiği için bazı coğrafyalarda sütçü, bazılarında ise etçi olarak yetiştirilir.

 

Artık dünyanın pek çok bölgesinde Holstein ırkı yaygınlaşmıştır. Hollanda ve Kuzey Almanya’dan tüm dünyaya yayılan Hollanda inekleri ayrıca İngiltere, Amerika, Kanada gibi ülkelerde de yetiştirilir. Ülkemizin de her bölgesinde yetiştirildiği bilinen Hollanda inekleri daha çok kıyı bölgelerinde bulunur. Akdeniz, Marmara ve Ege bölgesi, ülkemizde Holstein ırkı ineklerin yetiştirildiği en önemli bölgelerdir. Süt verimi konusunda son derece başarılı olan bu ırk, dünya çapında da kabul görmeyi başarmıştır.

 

Hollanda İneğine Ne Denir?

 

Hollanda ineklerine Siyah Alaca veya Holstein adı verilir. Sığır ırkının ilk ortaya çıktığı yer olarak kabul edilen Hollanda’nın Frizya bölgesi ve Holstein eyaletinden adını alan Siyah Alacalar, dünya genelinde en çok tercih edilen sütçü ırklardan biridir.

 

Hollanda Cinsi İnek Kaç Kilo Süt Verir?

 

Besi ve süt için kullanılan Hollanda cinsi ineklerin süt verimi yüksektir. En karlı inek ırkları arasında oldukları için yatırımcılar ve süt çiftliğiyle uğraşan herkes tarafından merak konusudur. Öncelikle ineklerde süt verimi birden fazla faktöre bağlı olarak değişir. Bulunduğu coğrafya, bakımı, genetik faktörleri ve daha pek çok durum, süt verimini doğrudan etkiler. Bunların yanı sıra kuruda kalma süreleri, günlük sağım sayısı, laktasyon dönemi, çevre ısısı, beslenme, egzersiz, hastalıklar ve buzağılama mevsimi de süt verimini etkilemektedir.

 

Süt verimi her bir laktasyon dönemi için ortalama 5.000 ile 7.000 litre arasındadır. Islah edilmiş Hollanda ineklerinde bu rakam 10.000 litreye kadar çıkabilir. Yüksek süt verimi sebebiyle beslenme türü sütçü yönlü olan bu ırklarda iyi bakım şartları sağlandığında günlük 20 litreye kadar süt verebildiği bilinir.

 

Hollanda ineklerinin daha verimli olması için iyi bir ahır ortamıda çok önemlidir. Ahırın iyi havalandırılması, ferah bir ortam olması ve doğal havalandırmanın yeterli olmadığı durumlarda helikopter fan sistemlerinin kullanılması son derece önemlidir. Bu tarz hayvanlar sıcak havalarda oldukça stres yaparlar ve bu durum verimliliklerini çok düşürür.

 

Hollanda Cinsi İneklerin Özellikleri

 

Hollanda cinsi ineklerin özelliklerine geçmeden önce beslenme ilkeleri hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Holstein ırkı ineklerin verimli beslenmesi demek, yüksek süt verimi almak anlamına gelir. Bu kapsamda su tüketimine baktığımızda günde 60 kilograma kadar su tükettikleri unutulmamalıdır. Süt üretiminde ise her 1 litre süt için en az 3 litre su tüketmeleri gerekir. Su tüketimiyle beraber yem seçimi de önemlidir. Kaliteli yem kullanılması gereken Hollanda ineklerinde yeşil yem ve kuru yem tüketimi ön plandadır. Yeşil yemler arasında Macar fiğ, korunga ve yonca gibi bitkiler tercih edilmelidir. Kuru yemlerde ise konsantre yemler, silaj ve saman gibi seçenekler diyette bulunmalıdır.

 

Hollanda cinsi ineklerin süt verimini artırmak için yemlerin mineral, enerji ve protein içeriği dengede kalmalıdır. Yemleme stratejilerinde serbest yemleme ve karma yemleme gibi iki yöntemin kullanılması gerekir. Karma yemleme, farkı yemlerin karıştırılarak sunulması sayesinde besin değeri artırılarak kullanılan bir yöntemdir. Serbest yemleme ise bu ırkın istediği zaman yem tüketmesine imkan tanıyan sistemlerdir. Son olarak özel beslenme yöntemleri de süt verimini artıracaktır. Süt yağ oranını artırmak amacıyla Jersey ırkı ineklerle melezleme yaptırılabilen bu ineklerde rasyonların dengeli hazırlanması önemlidir. Ayrıca mineral ve vitamin takviyeleri sayesinde süt verimi artırılabilir.

 

Hollanda cinsi ineklerin fiziksel özelliklerine baktığımızda;

 

• Dişi ve erkek olanlarda boynuz bulunmaktadır.
• Kırmızı – beyaz ya da siyah – beyaz renktedirler.
• Cidago yüksekliği 140 ile 150 mm arasında değişir.
• Canlı ağırlığı ortalama 600 ile 1000 kilogram arasındadır. Erkekler 800-1000 kg, dişiler ise 600-750 kg gibi ortalama bir ağırlığa sahip olabilir.

 

Hollanda cinsi ineklerin genel yaşam alanı merak konusudur. Birçok bölgede yetiştirilen bu inek türü genelde sıcak iklimlerde verimlidir. Ülkemizdeki kıyı bölgelerinde yaygın olarak yetiştirilen bu ırk sıcak iklime kısa sürede adapte olmaktadır. Soğuk iklime ise dayanıklı olmadığını söylemek mümkündür.

 

Holstein ineklerinin verimli ve sağlıklı yaşamalarını sağlamak adına barınak koşullarının sağlanması önemlidir. Bu süreçte ideal çevre sıcaklığı +10 ile +15 derece arasında olması gerekirken barınak içi sıcaklık da +5 ile +21 derece arasında tutulmalıdır. Barınağın nem oranı ise en çok %80 seviyesine kadar ulaşmalıdır. Barınaklarda mutlaka kaliteli bir havalandırma sistemi bulunmalıdır. Bu sayede ayak ve mastitis gibi hastalıkların oluşması engellenir. Yaşam alanlarına baktığımızda ise her inek için en az 70 cm yemlik alanı hazırlanmalıdır.

 

Hollanda cinsi ineklerin yem türü ve mera alanlarına dikkat edilmelidir. Kaliteli yemlerin tercih edilmesi gerekirken merak kullanımında yapay çayırlar kullanılabilir. Ancak yapay mera ve çayırlar, yem bitkilerinin yetiştirildiği alanlar olmalıdır. Bu sayede beslenme ihtiyacı karşılanırken birtakım maliyetler düşürülür.

 

Holstein inekleri için en ideal toprak türleri tınlı ve killi topraklardır. Killi toprakların su tutma kapasitesi yüksektir ve yem bitkilerinin daha rahat yetişmesini sağlar. Killi topraklar ayrıca besin maddelerini iyi tuttukları için önemli bir yere sahiptir. Tınlı topraklar ise havayı ve suyu iyi tutabilen toprak türüdür. Yem bitkileri için önemlidir. Meralar da Hollanda cinsi inekler için doğal otlatma alanları olduğundan zengin ot türlerinin bulunması, sağlıklı beslenmelerini sağlar.

 

Hollanda İnekleri Nasıl Daha Verimli Olur?

 

Hollanda ineklerinin verimliliğini artırmak için uygun barınak koşullarının sağlanması gerekir. Bu kapsamda havalandırmanın en önemli faktör olduğu unutulmamalıdır. Ahır havalandırma sistemlerinin kullanıldığı her ortamda tüm canlılardan maksimum verim elde edilir. Özellikle de helikopterli fanlı havalandırma sistemleri, alandaki hava sirkülasyonunu sağladığı için Hollanda ineklerinin de temiz ve stressiz bir ortamda yaşamasına imkan tanır.

 

Helikopter fanlarının bazı özellikleri bulunur. Ahırlarda bu fanların kullanılması ilk olarak yüksek hava akışını sağlar. Geniş bir kanat yapısı bulunan helikopter tipi fanlar, ciddi miktardaki havayı hareket ettirir ve bu sayede ahırdaki hava daima taze kalır. Daha az enerji tükettiği için tercih edilmesi gereken bu fanlar ayrıca işletme maliyetlerini de düşürmektedir. Yaz dönemlerinde ahır zeminlerinin çok kısa sürede kurutulmasını sağlarken ineklerin daha steril bir ortamda vakit geçirmesine olanak verir.

 

İnekler yaz aylarında sıcaklık stresine girebilir. Ancak helikopter fanları sayesinde stres seviyesi azalırken, hayvanların konfor ve refahı artar. Nemli havanın uzaklaşmasını sağlayan bu sistemler bakteri ve virüslerin üremesini de engeller. Kaliteli bir havalandırma sistemi ineklerin genel sağlık durumu üzerinde de olumlu etkilere sahiptir. Çünkü hava akımının gün boyu dengede olması, stres seviyesini azalttığı için süt verimini doğrudan artırmaktadır.

 

Sonuç olarak Hollanda inekleri için helikopterli havalandırma sistemlerinin kullanılması hava kalitesini iyileştirirken sıcaklık kontrolü sağlar. Modern çiftliklerde tercih edilen bu sistemler daha küçük işletmelerin de ilk tercihleri arasındadır. Bu sayede hayvanların konfor artışı sağlanırken birçok sağlık sorununun da önüne geçilmiş olunur. Çünkü ortamın sürekli havalandırılması, zemin ve havadan bulaşabilecek bakterileri ortadan kaldırır. Bu süreçler Hollanda inekleri başta olmak üzere ahır hayvanlarının tamamı için geçerlidir.